Twój koszyk
Nie ma więcej produktów w Twoim koszyku
- Paulina
- Aktualności
- 0 polubienia
Mikołaj Kopernik był uczonym, który w głównej mierze zasłynął dzięki rozpowszechnianiu teorii heliocentrycznej. Wbrew popularnemu przekonaniu, które panowało w jego czasach (teoria geocentryczna), to nie ziemia jest centrum, wokół którego krąży słońce tylko odwrotnie. Uznawane było to wręcz za herezję wedle kościoła, który miał w czasach Kopernika duże znaczenie nawet w uznawaniu danych naukowych. Na szczęście Mikołaj nie odpuszczał.
Kim był Mikołaj Kopernik?
Mikołaj Kopernik urodził się w Toruniu 19 lutego 1473 roku. W mieście tym dwie kamienice przy ulicy Kopernika (za życia astronoma ulicy świętej Anny) wskazywane są jako dokładne miejsce jego urodzenia. Pierwsza ma obecnie numer 15, druga numer 17. Zależne jest to od teorii różnych badaczy. Same budynki przylegają ściśle do siebie, a muzeum nazwane Dom Kopernika mieści się w nich obu. Obie kamienice należały też do jego rodziny. Pochodził z dość zamożnej rodziny kupieckiej i był synem Barbary z Watzenrodów i Mikołaja Kopernika. Miał trójkę starszego rodzeństwa. Dwie siostry Barbarę i Katarzynę oraz brata Andrzeja. Nazwisko Kopernik z dużym prawdopodobieństwem wywodzi się ze Śląska od nazwy wsi Koperniki. Bardzo możliwe, że stamtąd pochodzi ród słynnego uczonego.
Pierwsze nauki Mikołaj Kopernik podobno pobierał przy parafii przy kościele św. Janów w Toruniu. Duży wpływ na jego edukację miał wuj Łukasz od strony matki, który został jego prawnym opiekunem po śmierci rodziców. Łukasz Watzenrode był biskupem warmińskim, który interesował się sztuką i nauką. W dużej mierze dzięki jego wstawiennictwu Mikołaj i jego brat Andrzej mogli rozpocząć studia na renomowanej Akademii Krakowskiej. Tam uczyli się minimum astronomii, która okazała się jednym z najważniejszych zainteresowań Mikołaja w przyszłości. W tym czasie prawdopodobnie również Mikołaj otrzymał niższe święcenia kościelne na kanonika - czyli osobę świecką w kościele, pełniącą jednak w nim rolę. Krakowską uczelnię ukończył, jednak bez żadnego tytułu. Było to celowe by móc dalej kształcić się w Bolonii.
Mikołaj Kopernik - edukacja i "O obrotach sfer niebieskich"
Tam też z pomocą wuja Łukasza udało m się rozpocząć studiowanie prawa na Uniwersytecie Bolońskim od 1496 roku. Kontynuując naukę prawa w 1501 roku podjął się również studiów medycznych w Padwie we Włoszech. Historycy spierają się, które uczelnie ukończył, a nawet jaki kierunek. Istnieje wersja, w której miał uzyskać tytuł magistra sztuki. Prawdopodobnie medycynę ukończył na poziomie licencjackim. Pewne jest że uzyskał stopień doktora prawa w 1503 roku. W tym samym wrócił do Polski i rozpoczął pracę u wuja i w różnych placówkach kościelnych i świeckich.
Biskup Łukasz chciał by Mikołaj objął jego stanowisko. Ten jednak wolał poświęcić się nauce, co spowodowało nawet duży spór między bliskimi, a Kopernik trafił do Fromborka. Tam prowadził swoje badania naukowe, aż w końcu powstało dzieło jego życia - "De revolutionibus orbium coelestium" czyli znana nam praca "O obrotach sfer niebieskich". Trafiła do druku w Norymberdze w 1542 i ukazała się rok później w ilości 1000 egzemplarzy. 6 lat później znalazłą się w Indeksie Ksiąg Zakazanych Kościoła Katolickiego. Burzyło to narrację, która mówiła o tym że to słońce krąży wokół ziemi, a nie odwrotnie. Śmiałe tezy Mikołaja uznawane były za herezje. Z czasem jednak kościół musiał ugiąć się przed faktami i praca Kopernika została zaakceptowana. „O obrotach sfer niebieskich” usunięto z Indeksu w 1828 roku. Od 1999 roku książka jest na liście UNESCO Pamięć Świata.
Jak wyglądają srebrne monety 50 zł Mikołaj Kopernik z 2023?
9 lutego 2023 roku Narodowy Bank Polski wyemituje srebrne monety próby Ag 999 dedykowane Mikołajowi Kopernikowi. Szacowana wielkość emisji to 7 000 egzemplarzy, każda w cenie emisyjnej 950,00 złotych. Będą miały nominał 50 złotych. Będzie to temat indywidualny, a nie seria. Autorką projektu jest Urszula Walerzak. Brzegi monety gładkie, stempel zwykły, wysoki relief z dodanym bursztynem na awersie i rewersie. Średnica wyniesie 45 mm, a masa 62,20 g.
Charakterystycznym elementem rewersu jest delikatna kompozycja nawiązująca do Układu Słonecznego, na podstawie dzieła "O obrotach sfer niebieskich". Niecodziennym elementem jest też dodanie bursztynu. W górnej części półkoliście zapisana nazwa emitenta Rzeczpospolita Polska i rok emisji 2023. Środkowo ku prawej godło Polski orzeł biały w koronie oraz oznaczenie nominału 50 zł.
Na rewersie również wyróżnia się bursztyn, który umieszczono tak by prezentował się jako tarcza słońca, a naokoło niej dodano promienie. W górnej części nazwa tematu "MIKOŁAJ KOPERNIK". Głównym elementem rewersu jest postać Mikołaja Kopernika na podstawie jego pomnika (autorstwa duńskiego rzeźbiarza Bertela Thorvaldsena) znajdującego się w Warszawie. Co ciekawe kopię tego pomnika można znaleźć w Chicago w Stanach Zjednoczonych przed budynkiem Adler Planetarium.
Mikołaj Kopernik pojawiał się już w polskiej numizmatyce. Jednym z przykładów jest kolekcjonerska moneta 1974 roku. Ma ona nominał 100 złotych, wykonana jest również ze srebra jednak próby 625. Jej średnica to 32 mm, a masa wynosi 16,5 g. Można ją jeszcze kupić. To świetna sposób, aby w kolekcji mieć i nowo wyemitowaną tegoroczną i monetę kolekcjonerską z czasów PRL w tym samym temacie.
Awers Mikołaj Kopernik srebrne 50 zł. Emisja z dnia 09.02.2023
Rewers Mikołaj Kopernik srebrne 50 zł. Emisja z dnia 09.02.2023
Mikołaj Kopernik
Pomnik w Warszawie, na którego podstawie powstał rewers Mikołaj Kopernik srebrne 50 zł. Emisja z dnia 09.02.2023
Powiązane artykuły
Srebrna moneta 100. rocznica utworzenia Banku Polskiego SA
10 zł 100. rocznica utworzenia Banku Polskiego SA to srebrna moneta kolekcjonerska, wyemitowana przez Narodowy Bank Polski w 2024 roku. Moneta została wybita z okazji 100. rocznicy utworzenia Banku Polskiego SA. Moneta jest wykonana z srebra próby Ag999, o masie 31,10 g i średnicy 32 mm.
