Twój koszyk
Nie ma więcej produktów w Twoim koszyku
Komisja Edukacji Narodowej, często określana skrótowo jako KEN, była pierwszą państwową instytucją oświatową w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powstała z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na mocy uchwały sejmu rozbiorowego z 14 października 1773 roku. Jej celem było przekształcenie systemu edukacji i modernizacja szkolnictwa w Polsce. KEN było odpowiedzią na potrzebę reformy oświaty w kraju, która była związana z dążeniem do unowocześnienia nauczania, promocją patriotyzmu, a także rozwijaniem kultury narodowej. Komisja była zbudowana na fundamencie dóbr pozostałych po kasacie zakonu jezuitów, co dostarczyło środków finansowych na realizację swoich celów.
Powstanie Komisji Edukacji Narodowej
14 października 1773 roku to ważna data w historii oświaty nie tylko w Polsce, ale i w Europie. To właśnie wtedy, z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, powołano Komisję Edukacji Narodowej (KEN). Była to pierwsza państwowa instytucja oświatowa w Rzeczypospolitej i jednocześnie jeden z najbardziej rewolucyjnych pomysłów ówczesnego społeczeństwa. Jej celem było przekształcenie systemu edukacji oraz zmodernizowanie szkolnictwa w kraju.
Jednym z najważniejszych osiągnięć KEN było zrewolucjonizowanie polskiego systemu edukacyjnego. Instytucja ta wprowadziła nowoczesne programy nauczania oraz zasady wychowania patriotycznego i obywatelskiego. Dzięki KEN powstały pierwsze szkoły nauczające przyszłych nauczycieli, które odegrały kluczową rolę w kształtowaniu kadry pedagogicznej.
Ponadto, Komisja Edukacji Narodowej odegrała fundamentalną rolę w rozwijaniu kultury narodowej poprzez promocję języka polskiego. To właśnie w tym okresie podjęto starania o ustanowienie języka polskiego jako języka oficjalnego w szkołach, co miało ogromne znaczenie dla budowania tożsamości narodowej.
Reformy oświatowe KEN
Podczas swojego urzędowania Wojciechowski musiał zmierzyć się z licznymi problemami takimi jak kryzysy gospodarcze, konflikty między ugrupowaniami politycznymi oraz spory o kształt i rozwój państwa. Jego stosunki z Józefem Piłsudskim, który był ówczesnym przywódcą wojskowym i politycznym, były szczególnie napięte.
Ostatecznie Wojciechowski ustąpił z urzędu w maju 1926 roku w wyniku wybuchu tzw. "Maja '26" - zamachu stanu przeprowadzonego przez grupę oficerów pod dowództwem Piłsudskiego. Po ustąpieniu z funkcji prezydenta wycofał się z polityki i skupił na pracy naukowej oraz publicystycznej.
Wojciechowski pozostaje postacią kontrowersyjną i jest często analizowany przez historyków polskiej polityki. Jego czas na stanowisku prezydenta to ważny okres w historii Polski, który wpłynął na dalszy rozwój kraju.
Dziedzictwo KEN i moneta z okazji 250. Rocznicy instytucji
Obchody 250. rocznicy powołania Komisji Edukacji Narodowej są okazją do refleksji nad jej dziedzictwem. To wydarzenie zostało uhonorowane wyjątkową monetą o nominale 10 zł, wprowadzoną do obiegu przez Narodowy Bank Polski. Projekt tej srebrnej monety powstał dzięki pracy Dominiki Karpińskiej-Kopiec i została ona wyprodukowana przez Mennicę Polską SA. Moneta ta, będąca wyjątkowym elementem kolekcjonerskim, wykonana jest ze srebra próby 999/1000, o średnicy 32,00 mm i wadze 31,10 g. Limitowana do 10 000 sztuk, stanowi niezwykłe upamiętnienie 250 lat istnienia KEN.
Warto również podkreślić, że działalność Komisji Edukacji Narodowej nie tylko miała wpływ na polskie szkolnictwo, ale stanowiła inspirację dla innych krajów europejskich. Jej nowatorskie podejście do edukacji, promocja języka narodowego i rozwój nauki miały znaczący wpływ na rozwój oświaty w całej Europie.
250 lat istnienia Komisji Edukacji Narodowej to nie tylko celebracja historii, lecz również moment do refleksji nad dziedzictwem, które wciąż wpływa na kształt edukacji i kultury nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Jej reformatorskie podejście do nauczania, rozwijanie kultury narodowej i dążenie do nowoczesności stanowią fundamenty, które wciąż są aktualne i mogą inspirować.
Rewers polskiej srebrnej monety 250. rocznica powołania Komisji Edukacji Narodowej, srebrne 10 złotych - rewers
Rewers polskiej srebrnej monety 250. rocznica powołania Komisji Edukacji Narodowej, srebrne 10 złotych - awers
Powiązane artykuły
Srebrna moneta 100. rocznica utworzenia Banku Polskiego SA
10 zł 100. rocznica utworzenia Banku Polskiego SA to srebrna moneta kolekcjonerska, wyemitowana przez Narodowy Bank Polski w 2024 roku. Moneta została wybita z okazji 100. rocznicy utworzenia Banku Polskiego SA. Moneta jest wykonana z srebra próby Ag999, o masie 31,10 g i średnicy 32 mm.
