Twój koszyk
Nie ma więcej produktów w Twoim koszyku
- Paulina
- Porady
- 0 polubienia
Podczas procesu wytwarzanie monet nie zawsze wszystko idzie zgodnie z planem. Powstałe przez to egzemplarze nie wyglądają tak jak powinny. Nie zgadzają się z przyjętym dla nich wzorem i określa się je mianem destruktów menniczych. Nazwa „destrukt” pochodzi od łacińskiego słowa „destretus” oznaczającego „zniszczony”. Takie błędy można podzielić ze względu na to, na którym etapie powstały bądź jak wyglądają na monecie. Jako podział główny przyjmuje się destrukty stempla, krążka menniczego oraz procesu bicia.
Czym są destrukty stempla?
Destrukty stempla powstałe z jego winy dzielą się ze względu na jego uszkodzenia, zagniecenia, duplikację rysunku oraz zbyt mały nacisk prasy.
Uszkodzony stempel to taki z pęknięciem w jakimś miejscu, zużyciem czy wykruszeniem. Wybite przez niego przedmioty mogą mieć nieostry lub zatarty obrazek, linie zbyt cienkie lub grube lub nieregularne wypukłości w miejscu kontaktu z ubytkiem stempla.
Zagniecenia stempla powstają w wyniku zabrudzeń powierzchni w obszarze jego pracy lub odbiciem górnego i dolnego bez materiału (np. krążka) między nimi. Destrukty powstałe w wyniku zagnieceń stempla charakteryzują się poszerzonymi literami, krawędziami grafiki lub uwypukleniami.
Zduplikowane obrazy pojawiają się na monecie w wyniku przesunięcia patrycy. Patryca jest wzorem, z którego przedmioty są odbijane. Zbyt mały nacisk prasy na elementy, które powinny być bardziej wybrzuszone sprawia, że zanikają.
Jak wyglądają destrukty krążka menniczego?
Destrukty krążka menniczego mogą mieć wiele przyczyn. Źle dobrana średnica bazy, wykorzystanie nieodpowiedniego metalu, niezgodność rantu z wersją z projektu, błędne wykrojenie krążka lub jego ubytki. Pomimo zachowania najwyższych standardów w procesie menniczym mogło dojść do zabrudzeń i w monetę wprasowano element niepożądany.
Jak rozpoznać destrukty procesu bicia?
Destrukty procesu bicia pojawiają się podczas błędów przy tej czynności. Zdarza się sklejanie ze sobą krążków lub prasa ma zbyt mały nacisk. Moneta może przyczepić się do stempla co skutkuje dwoma awersami lub rewersami. Przy kontakcie z cieczą podczas wybijania zdarzają się rozmycia obrazków. Monety mogą nie zachować swojego kształtu gdy krążek się przesunie. Istnieje ryzyko obrócenia stempla, gdzie awers jest odwrócony w stosunku do rewersu. Czasem monety mają zbyt małą średnicę przez podwójne wykrawanie. Rzadkością są destrukty hybrydowe, w których awers i rewers pochodzą z różnych wzorców.
Dlaczego destrukty są tak cenne?
Jako że takie „nieudane” monety są bardzo rzadkie automatycznie są też bardziej pożądane i wzrasta ich wartość. Jak cenne potrafią być? W 2013 roku srebrny dolar będący destruktem został sprzedany za 3 800 000 dolarów! Jego wada polega na tym, że na monecie widnieje nieprawidłowy rok 1804, a powstał w 1834 lub 1835 roku. Do powstania błędu doszło z powodu użycia nieaktualnego stempla. Warto zwracać uwagę też na bilon, który mamy w portfelu. Nawet wartość obiegowej 1-groszówki może znacznie wzrosnąć jeśli ta okaże się destruktem. Trzeba jednak pamiętać, że zdarzają się również osoby, które w celu uzyskania korzyści majątkowych, takie destrukty próbują stworzyć samodzielnie. Dlatego tak istotne jest to aby kupować monety tylko ze sprawdzonych źródeł.
Schemat urządzeń mennicznych z końca XIX wieku
Grafika mennicy z około XVI wieku autorstwa Hansa Burgkmaira Starszego
Powiązane artykuły
Srebrna moneta 100. rocznica utworzenia Banku Polskiego SA
10 zł 100. rocznica utworzenia Banku Polskiego SA to srebrna moneta kolekcjonerska, wyemitowana przez Narodowy Bank Polski w 2024 roku. Moneta została wybita z okazji 100. rocznicy utworzenia Banku Polskiego SA. Moneta jest wykonana z srebra próby Ag999, o masie 31,10 g i średnicy 32 mm.
